De werkgelegenheid in de thuiszorg (en de invloed van de gemeente)

De gemeenten (VNG) riepen al jaren: ‘wij kunnen het beter en goedkoper’. De gemeente krijgt nu geld van de over­heid om de zorg lokaal vorm te geven. Het is minder dan het rijk eraan uitgaf maar het staat gemeenten vrij om er geld aan toe te voegen. Aan welke knoppen kan de gemeente Ridderkerk draai­en?

– Budget bepalen
Ridderkerk gaf meer uit aan zorg dan werd ontvangen van het rijk. Er is besloten om dat niet meer te doen. Vanaf 2015 is er daarnaast de rijks­bezuiniging van kracht, die Ridderkerk echter al in 2014 is gestart.

– Uurtarief vaststellen
Gemeenten stellen het tarief per uur voor een thuishulp vast. Die daalde in Ridderkerk van ca €22,00 naar ca €18,00 voor hulpen in loondienst. Eerst was zelfs sprake van een verlaging naar €16,50 maar dat ging na veel gesputter van de baan. Wel wordt dit tarief gehanteerd bij de inzet van alfahulpen of ‘zelfstandige zorgprofessinals’. FNV heeft berekend dat voor het in dienst houden van een hulp een tarief nodig is van ca €22,00.

– Via tarief en kwaliteitseisen invloed op inzet uren
Bestaande cliënten zijn door de gemeente geherindiceerd voor 1 juli 2014 wat in de praktijk neerkwam op het terugbrengen van het aantal uren naar circa 2 uur per week, ook als je daarvoor 6 uur ontving. Er lopen nog steeds bezwaren, omdat een goede onderbouwing ontbrak waarom dit mogelijk is.

– Indicatiebesluiten
De WMO consulent van de gemeente stelt de hulpvraag van de nieuwe client vast, formuleert indicatiebesluit en selecteert een voorziening. En verwijst naar BAR-Dichtbij.

– Verdeling van de kosten
De gemeente Ridderkerk zocht ten laste van het zorg­geld een tussenaannemer: Het digitale commerciële plat­form BAR-Dichtbij (tot voor kort direct gelieerd aan VGZ/Unive) met een callcenter in Arnhem. Bar-Dichtbij doet de facturering namens en voor de gemeente, waardoor de ambtenaren zijn ontlast. En koppelt en adviseert clienten naar een zorgaanbieder.

– Wel of niet eisen stellen aan kwaliteit arbeid.
Het beleid van de gemeente is de inzet op de ‘zelfstandige zorgprofessional’. Inmiddels wijst BAR-Dichtbij 20% van de aanvragen toe aan een alfahulp. Dus een hulp in dienst van de client waarbij de client de werkgever wordt. Volgens de vakbond hebben bijvoorbeeld Rotterdam en Utrecht deze politieke keuze niet gemaakt.

– Het juist inzetten van rijksgelden.
Het kabinet zet zich met extra gelden (HHT) gericht in op het behoud van werkgelegen­heid in loondienst en daarmee het voorkomen dat mensen uitstromen van loondienst naar alfaconstructies. In het regeerakkoord zijn daarnaast structurele middelen opge­nomen voor het voorkomen van alfahulpconstructies. De extra rijksgelden lijken in Ridderkerk nauwelijks ten goede te komen aan de mede­werkers in loondienst in de thuiszorg. PvdA Ridderkerk heeft vernomen dat de loka­le regeling op korte termijn wordt verbeterd.

PvdA Ridderkerk verwacht van dit college dat zij zich ver­antwoordelijk voelen voor de werkgelegenheid in de sector, dat zij zich inzetten om hulpen in loondienst te houden, dat zij werkverdringing vanuit de Participatiewet tegengaan en dat zij zich actief inzetten om uitstroom richting alfahulp­ constructies te voorkomen.

Arianne Ripmeester
Fractievoorzitter PvdA